Voorbij stempels

Geschreven door Eileen

29 maart 2022
(laatst bijgewerkt op 14 augustus 2025)

0

Grenzen

Vooral een mens

Soms bedenk ik me dat het een mooi moment is om een blog te schrijven maar blijft het stil. Ik kan, zoals met veel dingen in het leven, voor mijn gevoel weinig forceren in wat er uit mij wil komen en wat niet. Dingen die in flow gaan zijn heel makkelijk. Zoals nu, dat er nog eens een oproepje wordt gedaan voor een blog, en dat mijn inspiratie het een mooi moment vindt een eerder ontstaan idee uit te gaan werken. Het thema is dat mijn leven vaak helemaal niet in het teken van autisme staat. Dus wanneer ik een tijdje vooral gewoon (mens) ben, kan ik het lastig vinden om iets te schrijven wat aan autisme gerelateerd is.

Ik zou natuurlijk gewoon over van alles een blog kunnen schrijven, maar wat doet het dan op een autismeblogsite? Ergens voel ik de noodzaak dat het autisme-gerelateerd is. Maar wat is dat eigenlijk? Voor altijd en overal ben ik autist, in alles wat ik doe. Net als dat ik fysiek een vrouw ben. Toch ben ik op de eerste plaats vooral een mens.

Persoonlijke uitdaging

Vele dagen leef ik, heb ik uitdagingen of fijne momenten zoals ieder ander. Mijn diagnose heb ik voornamelijk om hulp en steun te krijgen omdat ik niet mee weet te draaien in de ratrace. En ondanks dat kennis over autisme wat oplevert, vind ik het vaak maar een ingewikkeld extra stukje theorie en (onnodige) identificatie. Mijn uitdagingen zie ik niet als; ik ben een autist dus lukt iets niet. Het is altijd iets persoonlijks, net als bij neuro-typische mensen. Ik kan het later relativeren als “dat is onderdeel van mijn autisme”, maar dat is niet hoe ik het beleef. En vaak wou ik dat het gewoon zo simpel mocht blijven dat ik niet hoef te filteren of verklaren, gewoon, ervaren wat is. Wat ik beleef is bijvoorbeeld dat mijn fysieke weerstand laag is, en dat ik me chronisch vermoeid kan voelen. Dat hierdoor veel dingen te intens worden en me lastig af kunnen gaan.

Wat ik beleef is dat iedereen, ongeacht of ze nu autist zijn of niet, in de meeste gevallen niks van een ander echt goed begrijpt. Dat iedereen eigenlijk diep vanbinnen, als ze even uit het maatschappelijke stramien zouden stappen dat ze is aangeleerd, unieke en ietwat eigenaardige persoonlijkheden kunnen zijn. En dat ieder hart en wezen aan de binnenkant moeite kan hebben met weggaan bij zijn natuur.

Mijn stempel

Mijn fysieke uitdaging maakt dat ik veel rustige dagen nodig heb. En dat is prima, het mag bestaan. Ik heb geleerd mijn leven in te richten op wat er mogelijk is. Zonder diagnose had ik evengoed dezelfde fysieke tekortkoming, dezelfde uitdagingen, maar dan zonder een geaccepteerd excuus. Dus soms is de diagnose voor mij niets meer dan een praktisch dingetje. Een stukje theorie waar de wereld, die niet met een neurodiverse mensheid om kan gaan, nodig heeft om met mij te functioneren. Iets om mij te kunnen ontmoeten als individu, met eigen uitdagingen.

Meestal is autisme voor mij niets meer dan een stempel uit de DSM (handboek/bijbel van de GGz). Een noodzaak voor een star en beperkt systeem dat in de maatschappij is ontstaan om met de verschillen van de mens om te kunnen gaan. Dat maatschappelijk systeem dat alles moet kaderen voor het kan accepteren wat iets is en hoe iets werkt zie ik als een wereld die zijn natuur wat kwijt is, ondanks dat alles altijd tot de natuur zal behoren. Een wereld van theorie en terminologie. Alsof de begrippen en concepten boven het leven staan. Alsof de maan een beschrijving in de Dikke van Dale nodig heeft voor we haar kunnen zien of kunnen ervaren dat ze maanfases heeft. Alsof die beschrijving dan toestemming geeft dat de maan is zoals ze is.

Levensstroom

Mijn beleving, mijn leven, het leven…. Het meeste vind ik haar buiten de terminologie en het hoofd, waar dingen geen stempel hoeven. Waar ik gewoon mens ben die steeds beter wordt in loslaten, de flow voelen van de levensstroom en daarop mee bewegen. Onderdeel zijn van die stroom. Wetend dat ze veel wijzer is, en onze kaders allemaal niet nodig heeft om te functioneren. Kort gezegd: zijn, ervaren, en meebewegen met de stroom.

Ik vind mijn leven en verheldering over wie ik ben niet in de DSM. Als het al in een boek beschreven is, dan staat de verheldering in de vele vertalingen van de Tao Te Ching. “Het boek van de weg”, een eeuwenoud boek dat nog steeds actueel is en (in de ogen van sommigen vage) beschrijvingen doet over het mysterie van het leven. Het gaat over verbonden zijn met de stroom van het leven, iets waar ik mijzelf meer terug in herken, ook wat betreft het stagneren bij tegen de stroom in moeten bewegen, dan in het kader-denken van de DSM. Het gaat niet over hoe ik als autist in elkaar zit, of over het kunnen verklaren van de stroom. Dat gaat voor mij veel dieper in op mijn menszijn dan het concept van autisme ooit zou kunnen doen. Maar… bovenal is wie ik ben slechts te ervaren.