Stimmen: bewust of niet?

Geschreven door Marten

15 oktober 2024
(laatst bijgewerkt op 14 augustus 2025)

0

Stimmen

Een vraag

Ik heb mezelf wel eens afgevraagd welke van mijn gedragingen onder ‘stimmen’ vallen. Het herhalen van bepaalde woorden als ik moe of gestrest ben is een voorbeeld van stimmen, vermoed ik. Maar is een pijnprikkel opzoeken bij onderprikkeling dat ook?

Ik wil deze vraag voor mezelf kort beantwoorden, in de context van onderprikkeling die ik soms voel.

Een definitie

Allereerst een definitie van stimmen, zodat ik daarnaar terug kan verwijzen. Stimmen kan neerkomen op herhaalde bewegingen of woordgebruik om overprikkeling, of soms onderprikkeling een beetje te verzachten. Daar wil ik voor mezelf nog aan toevoegen dat ik als kind en eigenlijk nog steeds als ik gestrest ben pijnprikkels gebruik om mentale onderprikkeling en vermoeidheid (overprikkeling?) te verminderen.

Mijn eigen situatie

Ik heb regelmatig last van mentale onderprikkeling, dit uit zich als een soort ruis of waas in mijn hoofd. Verder heb ik last van fysieke overprikkeling die zich uit als vermoeidheid.

Bijvoorbeeld na een drukke dag op 6 september jongstleden. Ik had toen ’s ochtends een gesprek dat veel energie kostte en ’s middags moest ik nog een paar stukken uittypen en opsturen. Dit is een redelijk normale dag voor mij, maar, het gesprek ging over een boek dat ik binnenkort ga publiceren. Ik was voor het gesprek best nerveus en ik ben ook nerveus over alle processen rond de publicatie van dit boek. Daarom vond ik het gesprek op 6 september vermoeiend en was ik naderhand behoorlijk overprikkeld, dat uitte zich in vermoeidheid, maar mijn hoofd voelde wazig aan, ik kon niet meer nadenken. Het directe gevolg was dat de dingen die ik die middag nog gepland had niet meer lukten, waardoor ik minder dingen afkreeg die dag. Dit leed weer tot frustratie en verdere overprikkeling. Mentale onderprikkeling is voor mij overigens het gevolg van vermoeidheid en stres. Ik heb zoveel indrukken op gedaan dat mijn lijf overprikkelt raakt. Mijn overprikkelde lichaam veroorzaakt als het ware kortsluiting in mijn hoofd, waardoor een wazigheid ontstaat die voor een vorm van onderprikkeling is. Dan helpt stimmen soms. Ik merk soms dat ik onbewust sommige woorden herhaal zoals, ‘inderdaad’ of ‘prima’. Soms herhaal ik alleen de ‘p’ klank van prima. Dat doe ik vaak onbewust en ik betrap mezelf er soms op, of anderen wijzen me erop.

De pijnprikkel die ik hierboven noemde uit zich als een ‘bewuste’ stim. Ik voel overprikkeling in mijn lichaam of onderprikkeling in mijn hoofd. Ik veroorzaak een pijn prikkel, om mezelf kort af te leiden van mijn sores. Ik knijp mezelf dan bijvoorbeeld en dan wordt de wazigheid in mijn hoofd minder. Dit is niet helemaal zonder consequenties. In het verleden kwam het voor dat ik tot bloedens toe mijn hand kneep. Gelukkig is inmiddels een klein kneepje genoeg om de onderprikkeling tegen te gaan. Eigenlijk knijp ik mezelf niet eens meer. Wandelen en fysieke afleiding zoeken is inmiddels voldoende om niet meer die pijnprikkel op te zoeken om onderrpikkeling te verminderen.

Bewuster stimmen

Ik denk dat de les die ik wil leren uit mijn eigen situatie is dat ik me bewust moet proberen te worden van sommige van mijn stimgedragingen. Het herhalen van woorden is niet zo erg, maar mezelf pijn doen om onderprikkeling tegen te gaan is geen goede lange termijnstrategie. Een alternatieve strategie die ik heb bedacht is op een andere manier ‘in mijn lichaam te komen’ door fysieke prikkels op te zoeken, door te gaan wandelen of sporten. Ik probeer op drukke dagen altijd een moment van pauze in te lassen om een stukje te gaan lopen. Daarmee los ik mentale onderprikkeling grotendeels op en het stukje vermoeidheid wordt ook minder, omdat ik andere stimulansen heb om me (tijdelijk) op te concentreren.