Mijn signaleringsplan

Geschreven door Sabine

31 maart 2024
(laatst bijgewerkt op 14 augustus 2025)

0

De kunst van het evenwicht

Rood

Alles. Is. Teveel. Douchen. Eten klaarmaken. Geluid. Licht. Sociaal contact. Praten. Slapen brengt geen verbetering, het voelt eerder als verslechtering: ik slaap met moeite in en word om 4 uur ’s nachts uit een nachtmerrie wakker. Ik val pas weer in slaap als ik mezelf twee uur lang heb afgeleid van mijn zorgen. Zorgen die zoveel erger zijn in de nacht.

Overdag heb ik steeds minder veerkracht door het oplopende slaaptekort. Waar doe ik goed aan? Wat brengt me ontspanning? Ik weet het niet meer. Pijn. Continu. Nek. Schouders. Komt het nog goed? Wanneer ga ik me beter voelen? Wanhoop. Frustratie. Angst. Waarom heb ik het weer zover laten komen? Saboterende, negatieve gedachtes. Schuld. Schaamte.

Wat kan ik doen?

Het enige dat houvast biedt is de gedachte dat ‘dit’ over drie dagen over is als ik het roer drastisch omgooi. Ik stap over de drempel van “mezelf tot last voelen als ik wéér om hulp vraag” en vertel mijn vriend dat het niet goed gaat. We maken een plan over wat er moet gebeuren zodat ik me kan terugtrekken in een zelfgekozen isolatie waar het stil is en niets me nog prikkelt. We boeken een hotelovernachting voor mij alleen, in een hotel waar ik in bad kan en in de omgeving kan wandelen, of ik ga een dag naar de sauna.

Oranje

Ik moet nog zoveel doen! Alles heeft prioriteit! Ik moet de planten water geven, ik moet recepten bedenken voor het avondeten de komende week, ik moet de boodschappen bestellen, ik moet WhatsApp openen en reageren op berichten, ik moet eigenlijk ook wandelen en even gaan zitten, maar dan heb ik niet genoeg tijd om alles te doen!

Mijn dieselmotor is aangeslagen. Het lukt me niet om te stoppen als mijn hoofd vol voelt. Ik merk wel dat ik het overzicht en mijn relativeringsvermogen begin te verliezen, ook omdat ik ’s nachts steeds slechter ga slapen. Maar ik ben vervallen in mijn oude patroon waarbij ik denk dat ik waardevol ben als ik productief ben. Dit maakt het nog moeilijker om aan de denkbeeldige handrem te trekken, terwijl de pijn in mijn schouders en nek alleen weggaat als ik ontspan. Maar ontspannen, daar heb ik helemaal geen tijd voor!

Wat kan ik doen?

Structuur aanbrengen. Mezelf ervan overtuigen dat het maken van een to do-lijstje en het prioriteren van de taken erop me uiteindelijk heel veel rust gaan geven. Ook moet ik me weer gaan houden aan mijn week- en dagschema met blokken die staan voor de duur van inspanning én ontspanning. Ik zet wekkers om me eraan te houden in plaats van af te gaan op het aanvoelen van mijn grens. Dat lukt in deze fase namelijk niet meer. Als ik ’s nachts niet meer doorslaap is er in deze fase ook al een kleine handremingreep nodig om erger te voorkomen; ik doe alleen in de ochtend inspannende dingen en vanaf de middag alleen nog ontspannend.

Groen

Ik word, zoals gewoon is geworden moe wakker. Als ik eenmaal uit bed ben kom ik op gang en kijk ik uit naar mijn genietmoment van de dag: een kop koffie. Ik word enthousiast en denk erover na om dan meteen ook maar een taak voor mijn vrijwilligerswerk op te pakken. Mijn verstandige zelf steekt daar een stokje voor: niet meteen al je kruit verschieten! Het voelt als inhouden, maar ik weet dat ik moet doseren om in balans te blijven. Ik werk in een rustig tempo mijn ochtendroutine af: koffie, ontbijt, douchen en tandenpoetsen. Dan is het alweer tijd voor rust en lichamelijke ontspanning. Zo wissel ik de hele dag mijn activiteitenniveau af met behulp van een dagschema, waarin ook ruimte is voor meer dan alleen de alledaagse dingen, zoals bijvoorbeeld sociaal contact.

Wat kan ik doen?

Het gaat goed met me en dat wil ik zo houden. Het is dus belangrijk dat ik mijn planning en vaste routines volg en inspanning afwissel met ontspanning. Op zondag plan ik mijn week vooruit: wat ik ga doen, hoe ik daarna ontspan en wat ik de komende week ga eten. Ook zorg ik dat ik iedere maand dagen inplan waarop ik iets doe in mijn eentje wat mij energie geeft en waarin ik mij kan afzonderen van de wereld: naar de sauna gaan; een stad bezoeken om te genieten van de architectuur en sfeer onderweg naar een plek waar ze koffie en gebak serveren; wandelen door een mooi natuurgebied iets verder van huis en één keer in de maand in een hotel of B&B overnachten.

De kunst van het evenwicht

Op papier lijkt het makkelijk: ik moet dus zorgen dat ik genoeg ontspan. Maar de praktijk is weerbarstig en er gebeuren onverwachte dingen. Bovendien vergt het veel zelfdiscipline om mezelf de hele dag door te begrenzen als ik die grens zelf (nog) niet voel en een schema te volgen terwijl ik in een flow of hyperfocus zit. Helaas bevind ik me nog vaak genoeg in rood om te beseffen dat ik mezelf tekort doe als ik mij niet houd aan mijn planning en routines.