Diagnose: Voor- of achteruitgang?

Geschreven door Joyce

12 oktober 2022
(laatst bijgewerkt op 14 augustus 2025)

0

Diagnose

Boos

Het krijgen van de diagnose heeft bij mij lang geduurd, was heel dubbel en heeft mijn leven fiks op de kop gezet. Toen ik de diagnose ASS kreeg in 2018 is het eerste wat ik zei: “Dat kan niet”. Maar hoe meer ik leerde over autisme, hoe meer dingen op hun plek vielen. Toen kwam de boosheid waarom mensen dit niet eerder aan mij gemerkt hadden. Ik was nota bene al op mijn zestiende bij een psycholoog geweest, ik had een sociale vaardigheden-training gedaan op de middelbare school om me maar volgens de norm te gedragen. Niemand die de link met ASS heeft gelegd… Op de training werd verteld dat ik zelf mijn eigen problemen creëerde omdat ik anders leefde dan de norm. Iedereen raadde mij af om mijn droom te volgen om te werken met paarden in Noorwegen of Canada. Ik was erg goed met cijfers, kon goed leren, dus ik kon zoveel meer bereiken dan mijn droom. Dus ben ik uiteindelijk hbo Accountancy en Commerciële Economie gaan doen. Wat nu na vier burn-outs verder toch niet zo passend bleek te zijn.

Ik was toendertijd ook heel boos, want een hoop ellende uit mijn jeugd was mij mogelijk bespaard gebleven als ik op jongere leeftijd al de juiste hulp had gehad. Daarnaast was ik bang dat mijn eigen ik niet goed genoeg was en dat ik maar mee moest gaan in de rat race van het leven en het leven moest leven zoals dat volgens “de norm” hoort. Op een gegeven moment is het aanpassen aan de norm zo’n automatisme geworden dat ik nu op mijn achtentwintigste dagelijks struggle op allerlei vlakken in mijn leven. Nu probeer ik mijzelf te hervinden.

Tweestrijd

De tweestrijd van het krijgen van de diagnose is dat ik heel blij ben dat ik weet waar de dagelijkse moeilijkheden vandaan komen van nu en van vroeger. Ook heb ik meer naar mijzelf leren kijken, geleerd om voor mijzelf op te komen en voor mijzelf te kiezen. Wel heeft dit voor mij als consequentie dat ik dus niet leef volgens “de norm”, dat ik duidelijk anders ben en in het proces daarom ook veel mensen kwijtgeraakt ben. Ondanks dat ik weet dat zij dan niet de juist passende mensen in mijn leven waren, voelde ik mij eenzaam, in de steek gelaten en was ik snel geneigd om toch weer terug in mijn oude (niet-helpende) patronen terug te vallen. Ik ben nu bezig met het voor mij lastigste deel en dat is acceptatie van mijzelf, mijn diagnose en alle bijbehorende “consequenties”.

Veel mensen in mijn omgeving vinden dat ik weer terug moet naar de “oude succesvolle” Joyce met haar hbo-opleiding en baan in de financiële commerciële sector. Ook vinden zij dat ik alleen maar achteruit ben gegaan sinds ik mijn diagnose heb gekregen. Voor mij voelt dit juist heel anders. Ik weet steeds beter wie ik ben en wat ik nodig heb. Ik probeer mij niet meer te laten leiden door de verwachtingen die anderen van mij hebben, hoe moeilijk ik dit ook vind. Mensen kijken naar hoe “succesvol” je bent op basis van je baan, huis en inkomen. Maar niemand ziet wat voor prijs ik hiervoor moet betalen. Ik kon toen niets meer behalve werken, slapen en huilen. Ik heb zoveel dagen gehad dat ik de zin in het leven niet meer zag. Hetgeen wat ik diep van binnen wilde had ik weggedrukt. Ik ben het tegenovergestelde gaan doen om maar aan de verwachtingen van anderen te voldoen. Waarom meten we in de huidige maatschappij succes op basis van opleiding, carrière, het huis waar je in woont of welke auto je in rijdt? Waarom gaat het om wie je als persoon bent?

Stap terug?

Ik kies ervoor om, in de ogen van de huidige maatschappij, een fiks aantal stappen “terug” te zetten, mijn toekomstperspectief bij te stellen en hierin niet meer de norm te volgen. Ik kies ervoor om mijzelf te zijn en trouw te blijven aan wie ik ben en wat ik nodig heb. Voor sommige mensen van buitenaf lijkt dit misschien op achteruitgang omdat ik altijd maar door ging en ik op het oog “succesvol” was, maar dit is juist een hele grote vooruitgang voor mij. De oude Joyce wil ik niet meer terug want die heeft ervoor gezorgd dat ik op mijn achtentwintigste vier burn-outs heb gehad en dat mijn lijf op is. Ik ben blij met wie ik ben als persoon en heel blij met alles wat ik de afgelopen vier jaar geleerd heb over mijzelf en wat ik allemaal kan buiten mijn comfortzone. Ik zeg nee tegen dingen die mij niet helpen, ik geef veel meer mijn grenzen aan en kies steeds vaker voor mijzelf en mijn eigen gemoedsrust. Ik ben nu voor het eerst in mijn leven mijn eigen dromen aan het najagen en heb mij nog nooit zo tevreden, relaxt en dicht tot mijzelf gevoeld als nu. Laatst had ik een gesprek met een vriend die vroeg aan mij: “Wat is die norm en wie bepaalt dat?” Dit zijn de vragen die mij aan het denken gezet hebben. Het leven is veel te kort en kostbaar om te leven volgens de norm van iemand. Dus wat is jou norm? Leef jij het leven dat je wil leven? Denk daar eens over na. Ik ben benieuwd waar het jou naartoe leidt.