Autisme als extreem mannelijk brein

In het boek The Philosophy of Autism (2013) schrijft de Amerikaanse filosoof Ruth Sample dat de EMB hypothese niet echt een wetenschappelijke hypothese is. Het is “veel meer een filosofisch stuk”.

1. De EMB hypothese beweegt zich van een specifiek begrip van een bepaalde klinische diagnose (autisme) naar beweringen over een diepere kennis over mannen en vrouwen in het algemeen en maakt daarbij misbruik van autisme om populaire ideeën over man-vrouw verschillen te bevestigen.
2. De studies van Baron-Cohen zijn niet onafhankelijk herhaald en bekritseerd op basis van methodologische gronden.
3. De concepten ‘empathiseren’ en ‘sympathiseren’ zijn zo vaag dat Baron-Cohen alles wat hij aan studies kan vinden aan kan halen als bewijs voor zijn hypothese.
4. Baron-Cohen haalt oud onderzoek uit de jaren ’70 aan, terwijl recenter onderzoek er op wijst dat pre-natale testosteronconcentraties geen sigificante invloed hebben op cognitieve verschillen tussen mannen en vrouwen en dat er geen bewijs is dat het brein van mannen hen geschikter maakt voor systematiseren of dat het brein van vrouwen hen geschikter maakt voor empathiseren.
5. Baron-Cohen trekt op deze manier onderzoeksgeld weg van theorieën van autisme die brede steun ontvangen vanuit de autisme-gemeenschap, zoals de Intense Wereld theorie.

In een artikel over de epidemiologie van autisme uiten de Amerikaanse feministische epidemiologen Keely Cheslack-Postava en Rebecca Jordan-Young hun zorg dat de Extreem Mannelijk Brein theorie van autisme bijdraagt aan het in stand houden van man-vrouw stereotypes met betrekking tot autisme. Dit kan een negatieve invloed hebben op de diagnose en beschikbaarheid van gepaste behandeling voor meisjes en vrouwen met autisme. Ook draagt het bij aan gebrek aan onderzoek naar verschillen in autisme bij mannen en vrouwen. Dergelijk onderzoek kan niet allen voor meisjes, maar ook voor jongens van belang zijn.

In het artikel Abstract Spatial Reasoning as an Autistic Strength vinden de Amerikaanse psychologen Jennifer Stevenson en Morton Ann Gernsbacher dat autistische vrouwen het patroon vertonen dat gebruikelijk is bij niet-autistische vrouwen terwijl autistische mannen het patroon vertonen dat gebruikelijk is voor niet-autistische mannen, waarmee hun resultaten bewijs zijn tegen autistische sterkte in abstract ruimtelijk redeneren als eenvoudigweg een extreme versie van een mannelijke sterkte in abstract ruimtelijk redeneren.

In een studie naar gender coherence in adults with autism spectrum disorder vinden Susanne Bejerot en collega’s dat vrouwen met autisme meer mannelijke kenmerken vertonen dan vrouwen zonder autisme (met name een hoger testoseronniveau en minder vrouwelijk gezicht), terwijl mannen met autisme meer vrouwelijke kenmerken vertonen dan mannen zonder autisme (met name een minder mannelijke lichaamsbouw en stem). In een andere studie vindt Bejerot dat mannen met autisme minder masculiniteit (assertiviteit, leiderschap en competitiedrang) en minder libido vertonen dan mannen zonder autisme. Beide studies wijzen dus juist op een meer vrouwelijk patroon bij mannen met autisme.

1. Bij het lezen van Baron-Cohen’s derde artikel ontkomen wij niet helemaal aan het idee dat de theorie een soort redmiddel is voor zijn eerdere theorie, de theorie van autisme als geestesblindheid. Baron-Cohen heeft goed geluisterd naar alle kritiek die er op deze theorie geleverd is en een nieuwe theorie bedacht. Hiermee probeert hij zijn oorspronkelijk theorie te redden, door elk bezwaar stuk voor stuk ‘op te lossen’.
2. Ten behoeve van deze reddingsactie kan Baron-Cohen van zijn eerste naar zijn tweede en derde artikel zonder problemen de betekenis van het mannelijk en vrouwelijk brein verschuiven van en verschil tussen “ruimtelijk vs. sociale vaardigheden” naar “analytische vs. emotionele vaardigheden”.
3. Baron-Cohen beweert dat “de extreme mannelijke brein theorie van autisme voor het eerste formeel voorgesteld werd door Hans Asperger.” Asperger suggereert echter nergens dat er in autisme een gebrek aan empathie zou zijn. Tegenover de “abstractie” in mannelijkheid en autisme stelde Asperger niet de “emotie” van vrouwen, maar hun “pragmatiek”.