Anti- en pro-sociaal gedrag Sommige autistische volwassen vertonen meer antisociaal en minder prosociaal gedrag dan neurotypische volwassenen. Bij andere autistische volwassenen lijkt dit juist andersom te zijn. Belang In de wetenschappelijke literatuur en media wordt regelmatig een link gelegd tussen autisme en anti-sociaal gedrag, maar deze link is vooral theoretisch of gebaseerd op gevalstudies. Bovendien zijn er belangrijke individuele verschillen. Sommige autistische volwassen vertonen inderdaad meer antisociaal gedrag dan gemiddeld, terwijl anderen juist minder anti-sociaal gedrag vertonen. Bij de eerste groep is vaak sprake van bijkomende problemen, zoals psychose, intellectuele beperkingen of specifieke emotionele beperkingen. Daarnaast blijkt dat sommige autisten minder prosociaal gedrag vertonen dan gemiddeld, terwijl dit op basis van hun sociale kennis en sociale motivatie niet verwacht zou worden. Welke factoren zijn van belang? Selectieve emotionele beperkingen In vergelijking met niet-veroordeelde volwassenen met autisme vertonen autistische volwassenen die veroordeeld zijn voor een misdaad een selectieve beperking in het herkennen van angst bij anderen Intellectuele beperkingen Autistische volwassenen met intellectuele beperkingen vertonen meer gedragsproblemen dan autistische volwassenen met een normale intelligentie Angstigheid Meer angstige adolescenten met autisme breken de wet minder vaak dan minder angstige adolescenten met autisme Sociale uitsluiting Autistische adolescenten vertonen minder prosociaal gedrag dan hun neurotypische klasgenoten, maar evenveel als andere sociaal buitengesloten leerlingen; autistische kinderen met vrienden vertonen evenveel prosociaal gedrag richting hun vrienden als neurotypische kinderen Regels Autistische volwassenen presteren beter dan neurotypische volwassenen wanneer prosociaal gedrag een kwestie is van het volgen van de regels, zoals je knipperlicht gebruiken of opstaan voor ouderen Invloed van leeftijdsgenoten Autistische adolescenten zijn minder gevoelig voor antisociale invloeden van leeftijdsgenoten dan neurotypische adolescenten Welke factoren zijn niet van belang? Sociale kennis Autistische volwassenen zijn evengoed als neurotypische volwassenen in staat om te beoordelen welk gedrag verwacht of wenselijk is, gezien vanuit het perspectief van de wet of een hulpbehoevende ander Sociale motivatie Prosociaal gedrag van autistische adolescenten is niet gerelateerd aan sociale motivatie, waardoor sociale motivatie geen verklaring kan bieden voor eventuele verschillen in prosociaal gedrag Emotionele empathie Autisten voelen evenveel als niet-autisten mee met de persoon die hulp nodig heeft of nadeel zou ervaren van antisociaal gedrag Betekenis voor autismevriendelijk Nederland In autismevriendelijk Nederland wordt meer aandacht besteed aan de verklaringen die mensen met autisme zelf geven voor hun pro- of anti-sociale gedrag, in plaats van hier eindeloos over te speculeren. Links Marc Woodbury-Smith e.a. (2005), A case-control study of offenders with high functioning autistic spectrum disorders Marc Woodbury-Smith e.a. (2006), High functioning autistic spectrum disorders, offending and other law-breaking: findings from a community sample Niklas Långström e.a. (2009), Risk factors for violent offending in autism spectrum disorder: a national study of hospitalized individuals. Ewa Pisula (2011), Perception of social relationships with classmates and social support in adolescents with Asperger syndrome attending mainstream schools in Poland Nirit Bauminger e.a. (2008), Friendship in High-functioning Children with Autism Spectrum Disorder: Mixed and Non-mixed Dyads Svend Mouridsen e.a. (2008), Pervasive Developmental Disorders and Criminal Behaviour: A Case Control Study Charlotte Geluk e.a. (2012), Autistic symptoms in childhood arrestees: longitudinal association withdelinquent behavior Leila Jameel e.a. (2014), Going ‘Above and Beyond’: Are Those High in Autistic Traits Less Pro-social? Leila Jameel e.a. (2015), Great Expectations: The Role of Rules in Guiding Pro-social Behaviour in Groups with High Versus Low Autistic Traits Verginia Leno e.a. (2015), Callous–unemotional traits in adolescents with autism spectrum disorder Derserri Chee e.a. (2017), Driving Behaviour Profile of Drivers with Autism Spectrum Disorder (ASD) Jorien Van Hoorn e.a. (2017), Peers influence prosocial behavior in adolescent males with autism spectrum disorders Ariana Riccio e.a. (2017), Are Reduced Pro-Social Behaviors Really an Aspect of the Broader Autism Phenotype? Influences of Social Desirability & Context Markus Paulus & Bibiana Rosal-Grifoll (2017), Helping and sharing in preschool children with autism Rutten e.a. (2017), Autism in adult and juvenile delinquents: a literature review Calum Hartley & Sophie Fisher (2018), Do Children with Autism Spectrum Disorder Share Fairly and Reciprocally? Rachel O’Connor e.a. (2019), Spontaneous helping behavior of autistic and non‐autistic (Pre‐) adolescents: A matter of motivation?